پێناسه و هزره‌كا كورت لسه‌ر وانێ:
پێناسه:
زارناسی (دیالێكتولۆجی) لقه‌كه ژ زمانڤانییێ كو د دیرۆكا خۆدا توشی گه‌له‌ك گوهۆڕین و وه‌رچه‌رخانان بوویه. ئارمانجا دیالێكتولوجیێ كۆمكرن و وه‌سفكرنه‌كا زانستییانه‌یه بۆ دیالێكتان، دا كو بشێن ب شێوه‌یه‌كێ زانستی ئه‌وان تۆماربكه‌ین و نه‌هێلین ژناڤبچن . ئه‌ڤرۆكه كۆمكرن و تۆماركرنا دیالێكتان گرنگییه‌كا تایبه‌ت په‌یداكریه، ((چونكی لگه‌ل هاتنا ته‌كنۆلۆژییێ و په‌یدابوونا ته‌له‌ڤزیون، رادیۆ و ئه‌نترنێت و...هتد و د ئه‌نجامدا خوینده‌واری و هشیاربوونا خه‌لكێ ناوچه و گۆندان و زێده‌بوونا په‌یوه‌ندییان، هێدی هێدی زمانێ فه‌رمی جهێ گه‌له‌ك ژ دیالێكت و ئه‌كسێنتێن ناوچه‌یی دگریت، ئه‌ڤــ بارۆدوخه بۆ ئه‌گه‌ر كو زمانڤان پتر ژ هه‌رجار خوازیارێ دیالێكتولۆژی و كۆمكرنا دیالێكتێن ناوچه‌یی د زویترین ده‌مدا بن.
د وانا زارناسیێدا باس ل پێناسێن زمانی و دیالێكتێ دهێته كرن و پاشان باسی پێناسه و جور و شێوازن دیالێكتۆلۆجیێ دهێته‌كرن و ئایا دیالێكتن زمانێ كوردی دابه‌شی چه‌ند دیالێكتان دبیت. د ڤێ قوناغێدا قوتابی دێ فێر بیت ب چ رێك و شێواز دشێت خزمه‌تا زمانێ كوردی و دیالێكتن وێ بكه‌ت.
فێركاری:
بڕێكا خواندنا زارناسیێ، فێرخواز پتر هه‌ست ب ڕۆل و بنه‌مایێت زارناسیێ دكه‌ت و دزانیت زارناسی و رێبازێن وێ دێ چه‌وا خزمه‌تا زمانێ كوردی دكه‌ن وب شێوه‌یه‌كێ زانستیانه هه‌ول و بزاڤێ دكه‌ت بۆ پاراستنا دیالێكتن كوردی بكه‌ت.
ڤه‌كۆلین:
دبیته ده‌رازینكه بۆ به‌رفره‌هبوونا هزرا فێرخوازان ل بیاڤێن شێوازن كومكرن و ڤه‌كولینكرن لسه‌ر دیالێكتن زمانێ كوردێ ڤه‌كۆڵینان ئه‌نجام بده‌ن و ل سه‌رجه‌م بیاڤێن دیێن ژیانێ مفای ژێ وه‌ربگرن.
- مامۆستا: Salwa F. Salih
پێناسه و هزره‌كا كورت ل سه‌ر وانێ:
پێناسه:
نڤێسین چاپۆكیه‌كا گرنگه د ژیانا ئه‌ڤی سه‌رده‌میدا. شیانا ده‌ربرینێ د چارچووڤێ نڤێسینێدا، پێدڤیاتیا جڤاكێ مرۆڤایه‌تییه و ب باشترین ڕێكا په‌یوه‌ندیكرنێ پشتی ئاحڤتنێ دهێته هژمارتن. نڤێسین د چارچووڤێ پرۆسێسا فێربوونێ پشتی زانینا ئابێیێ و پشتی خواندنێ، دهێت، له‌ورا چاپۆكیا نڤێسینێ ب به‌رهه‌م و ئه‌نجامێ خواندنێ دهێته هژمارتن. ب ده‌ربڕینه‌كا دی نڤێسین ژدایكبوویا خواندنێیه، هندی پتر بخوینین، شیانا هۆشیا مه بهێزتر دبیت و كارێ نڤیسینێ ل ده‌ڤ مه ب ساناهیتر دبیت.
نڤێسین كریاره‌كه كو مرۆڤ ب ڕێكا ئه‌وێ زانین، هزر و هه‌ستێن خوه تۆمار دكه‌ت. نڤێسینێ چه‌ندین ئارمانج هه‌نه ژ ئه‌وان: تۆماركرن و پاراستن و به‌لاڤكرنا زانیاریانه، لێ ئارمانجا سه‌ره‌كی ژ نڤێسینێ ترسا نڤێسه‌رییه ژ ژناڤچوونا و به‌رزه بوونا زانینێن ئه‌وییه.
فێركاری:
فێرخوازی پالدده‌ت پتر و پتر بخوینیت. د چاپۆكیا نڤیسینێدا باوه‌ری بخوه‌بوونێ ل ده‌ڤ ئه‌وی په‌یدا بكه‌ت و ترسا نڤێسینێ ل ده‌ڤ نه‌هێلیت. واتا په‌یڤان بزانیت، بیاڤێ بكارهینان و چه‌وانیا بكارهینانا ئه‌وان ب دروستی بزانیت.
كاره‌كی:
دبیته ده‌رازینكه بۆ به‌رفره‌هبوونا هزر و په‌روه‌رده‌كرنا هۆشێ فێرخوازان. ئه‌گه‌ر هۆش ب دروستی بهێته په‌روه‌رده‌كرن، ئاخڤتن و نڤێسین ژی دێ ڕێكخستی بیت. نیاسینا ڕێكێن په‌روه‌رده‌كرنا هۆشێ و ده‌وله‌مه‌ندكرنا هزرێ، ژ پێنگاڤێن بنه‌ره‌تیێن پێشڤه‌برنا چاپۆكیا نڤێسینێ دهێنه هژمارتن. ب ئه‌ڤی ڕه‌نگی دێ فێرخواز شێت نڤێسینه‌كا هونه‌ری و ڤاله ژ شاشێن ڕێنڤێسێ دارێژیت و د ئه‌نجامدا دشێن ل بیاڤێن ڕاگه‌هاندن و ل سه‌رجه‌م بیاڤێن دیێن ژیانێ مفای ژێ وه‌ربگرن.
- مامۆستا: ABDULSALAM N. ABDULLAH
